Het afscheid van Félice

Het was 18.30 op vrijdagavond toen we weer thuis in Haarlem aankwamen, waar we werden opgewacht door onze families. We brachten Félice naar boven, naar haar eigen wiegje dat inmiddels was voorzien van koelelementen. Die avond proostten we op het leven van Félice. 

Al vroeg op zaterdag stond Petra op de stoep. Petra is uitvaartverzorger. bij Team Patty Duin, en bovenal een heel lieve, rustige en betrokken vrouw die precies aanvoelde waar wij behoefte aan hadden. Er moest veel worden geregeld en besloten. Wat moesten we bijvoorbeeld doen met de geboortekaartjes die we met zoveel zorg hadden uitgezocht en nog niet waren verzonden in de hectiek van spanning en verdriet? En hoe zouden we het afscheid van onze Félice vormgeven op een manier waar wij ons goed bij voelden en die niet de gebruikelijke zware en 'zwarte rand' zou hebben? We waren nog amper aan het idee gewend dat we moesten investeren in zoiets als een begrafenis. We hadden voor heel andere dingen gespaard... 

Samen waren we het er snel over eens. We wilden iets lieflijks, hoopvol: iets dat recht zou doen aan Félice en haar korte maar sterke leven. Die kaartjes zouden alsnog  worden verstuurd, voorzien van een inlegkaartje met uitnodiging en een gedichtje: 

'Hoop' is dat ding

dat veren heeft en

neerstrijkt op de ziel, en

z'n liedjes zonder woorden

zingt en nooit stopt,

helemaal nooit. 

We hebben Félice thuis kunnen houden tot de begrafenis, maar even was het onzeker of dit wel zou kunnen. Haar lichaam veranderde vrij snel, ondanks de koelelementen, maar we wilden haar toch heel graag thuis hebben. Petra vertelde ons daarom op zaterdagmiddag al over de mogelijkheid om een soort balsemtechniek toe te passen waardoor Félice weer haar eigen kleur zou terug krijgen, niet meer gekoeld hoefde te liggen en probleemloos tot de begrafenis thuis kon blijven. Het ging om een techniek die niet vaak wordt toegepast en we besloten ervoor te gaan. Toen Félice eenmaal gebalsemd was, sloeg onze stemming om in intense vreugde. Dankbaarheid om ons kleine kindje weer stevig tegen ons hart aan te drukken, haar te kunnen kussen, haar haartjes met Zwitsal in te kunnen smeren, haar te ruiken, voelen. Ze was weer perfect en prachtig, net zoals we ons haar wilden herinneren!

De tijd tot de begrafenis van Félice brachten we door met familie en vrienden. Ondanks ons verdriet kijken we terug op bijzondere en liefdevolle dagen van samenzijn. We vonden een prachtig plekje voor haar op de begraafplaats in Bloemendaal, niet ver van haar overgrootmoeder. Ze zou komen te liggen in een prachtige en bosrijke omgeving, in de duinen. We kozen liedjes uit, van Paul de leeuw's "Toch hoor jij er altijd bij", "Slaap zacht" van Dinand Woesthoff, "Het land van je ogen dicht" van Chantal Janzen/Woezel en Pip tot Aladin's "A Whole new World", Guus Meeuwis; "Dat komt door jou" en "Be Good" van Gregory Porter. We hebben ze maar volop gedraaid in de dagen voor begrafenis, in de hoop dat ze dan wat minder zwaar zouden zijn tijdens de begrafenis. 

We vroegen de dochtertjes van vrienden om kaarsjes aan te aansteken bij aanvang van de dienst, die zou plaatsvinden in een prachtig kapelletje op de begraafplaats. Juliette vond een mooi gedicht om voor te lezen, en Tim schreef zelf een prachtig stuk. De oma's, ooms en tantes kregen de vrijheid iets moois te bedenken voor haar. De dienst zou bijvoorbeeld eindigen met het verhaaltje "Raad eens hoeveel ik van je hou", voorgelezen door oma. 

Félice zou komen te liggen in een prachtig kistje, speciaal ontworpen en gemaakt door een goede vriend van ons. We zochten vrolijke bloemen uit en zochten foto's uit om bij haar kistje te zetten. Een fotograaf werd geregeld om foto's te maken tijdens de uitvaart. In de oude Mercedes van een vriend, waarin we ook tijdens onze bruiloft werden rondgereden en die speciaal werd opgepoetst voor Félice, zouden we samen naar de begraafplaats worden gebracht.

Ondertussen kwam het hele huis vol te staan met prachtige bloemen van lieve mensen die met ons meeleefden en de kaartjes bleven maar binnenstromen. 

De avond voor de begrafenis, hebben we Félice voor het laatst stevig vastgehouden, gekust, geknuffeld en geroken. Toen was het tijd om haar in haar kistje te leggen. We hebben haar ingestopt als in haar eigen bedje, met haar mooiste konijntje warm tegen haar aan. Toen hebben we onze mooiste fles wijn geopend, en op haar geproost.

Op Woensdag 13 september, de dag van de begrafenis, woedde er een flinke storm. De wind blies hard door de straten en de regen kletterde tegen de ramen. We konden ons eigenlijk geen weerbericht voorstellen dat beter bij ons gemis paste, en om 10:00 uur, toen we het kistje sloten in het bijzijn van de opa's en oma's, stopte het even met regenen en scheen het licht van de zon recht op Félice. 

Om 12:30 uur waren ook onze broers en zussen gearriveerd en samen vertrokken we om 13:00 uur, in de Mercedes, naar de begraafplaats. Een haag van mensen wachtte ons op. Hartverwarmend om te zien wie er allemaal, uit het hele land, naar de begrafenis was gekomen. Wij reden voorop, gevolgd door alle gasten, richting de kapel. We plaatsten Félice in haar kistje tussen alle bloemen in het kapelletje. De muziek werd gespeeld, de gedichtjes voorgelezen, de kaarsjes aangestoken en het verhaaltje werd voorgelezen door oma. Het was prachtig en, net als die ochtend, scheen de zon weer prachtig over het kistje.

Na de dienst brachten we Félice naar de plek die we voor haar hadden gevonden. De oom van Félice las nog een laatste gedichtje voor, waarna haar opa's haar in het grafje tilden. Het grafje was groen gemaakt en door haar prachtige kistje zag het er heel vredig uit. Iedereen kreeg de mogelijkheid wat rozenblaadjes in het grafje te strooien en er was ruimte om ons gedag te zeggen. Dat was een flinke klus met zoveel mensen (150).

Na afloop vertrokken we met zo'n 60 gasten naar Dreefzicht in Haarlem waar we de taartjes met Félice' naam erop aten en proostten met roze bubbels, op haar leven. We schreven mooie teksten op roze ballonnen die we vervolgens bij een strakblauwe lucht hebben opgelaten in het Haarlemse Houtpark. Een adembenemend en vrolijk gezicht! Precies wat we ervan hadden gehoopt. Daar namen we afscheid van alle gasten.

Samen met onze broers en zussen en ouders zijn we nog even teruggegaan naar Félice. Het is een prachtig plekje waarvan we weten dat ze in de middag in het zonnetje ligt. Na nog even samen een hapje te hebben gegeten, kwamen we niet al te laat uitgeput thuis. Tevreden en getroost over het afscheid, dat precies was zoals wij dat hadden gehoopt,  kwam toen het besef dat "het leven zonder" nu net was begonnen.